Jak wygląda nadzorowanie stanu gleb w Polsce?

Dbanie o środowisko naturalne to obowiązek zarówno państwa, jak i obywateli. Chociaż poziom ochrony przyrody w Polsce jest daleki od satysfakcjonującego, to podejmowane są działania, które mają na celu monitorowanie stanu gleb, wód i powietrza w kraju. Jednym z przykładów takiego nadzoru jest program „Monitoring chemizmu gleb ornych w Polsce”. Na czym polega?

Ochrona ziemi ornej w kraju

Monitoring chemizmu gleb ornych w Polsce to program mający na celu nadzorowanie jakości użytków rolnych. Przeprowadzane badania pozwalają na określenie kondycji warstwy glebowej w kraju oraz na wcześniejsze wykrywanie niebezpiecznych trendów. Monitoring gleb jest przeprowadzany nieprzerwanie od 25 lat na podstawie próbek pobranych z 216 lokalizacji na terenie całego kraju. Badania mające na celu określenie właściwości gleby odbywają się w 5-letnich cyklach.

Warto podkreślić, że wszystkie spośród 216 punktów poboru gleby stanowią miejsca charakterystyczne, reprezentatywne dla warstwy glebowej w Polsce. Ponadto wszystkie z tych miejsc odznaczają się odmiennym poziomem intensywności użytkowana. Inaczej rzecz ujmując przeprowadzane badania pozwalają na właściwą ocenę stanu gleb rolnych na terenie całego kraju. Obecnie badaniami zajmuje się Państwowy Instytut Nawożenia i Gleboznawstwa.

Monitorowanie stanu gleby – jak wgląda w praktyce?

Badania stanu gleby w Polsce rozpoczęły się w roku 1995 i były rezultatem przyjęcia przez sejm Ustawy Prawo Ochrony Środowiska, która nakazała Głównemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska przeprowadzanie tego rodzaju badań. Dzięki ciągłości badań możliwe stało się efektywne nadzorowanie stanu gleby oraz wiarygodne rozpoznawanie trendów mających wpływ na jej jakość.

Prowadzony przez instytut monitoring gleb obejmuje szereg testów mających na celu określić poziom obecności zarówno pożądanych, jak i szkodliwych mikro i makroelementów w glebie. Do najważniejszych badań zaliczyć można m.in. nadzorowanie odczynu pH gleby, nadzorowanie obecności wszystkich makroelementów, ze szczególnym naciskiem na te, które są łatwo przyswajalne przez organizmy roślinne, czy też sprawdzanie właściwości sorpcyjnych ziemi.

Oczywiście wymienione wyżej badania obejmują jedynie cześć przeprowadzanych badań w ramach monitoringu gleb. Do niemniej ważnych kwestii przynależy m.in. sprawdzanie tych elementów gleby, które mają negatywny wpływ na jej jakość oraz na organizmy roślinne. Do tego typu elementów z pewnością zaliczyć można m.in. wielopierścieniowe węglowodory, czy też pozostałości pestycydów.